Głównym adresatem wszelkich moich działań jako psychologa w szkole jest uczeń. Najważniejszym zadaniem jest rozpoznanie potencjalnych możliwości uczniów oraz ich sytuacji wychowawczej. Takie rozpoznanie poprzedza wszelkie działania profilaktyczne, mediacyjne oraz interwencyjne wobec uczniów, rodziców i nauczycieli.
Praca na stanowisku psychologa szkolnego polega na zbieraniu informacji na temat klientów (uczniów, rodziców, nauczycieli), problemów czy zjawisk. Odbywa się to podczas badań psychologicznych, które przyjmują formę: ankiety, rozmowy, obserwacji, testu, kwestionariusza, rysunku itp. Obok informacji zaczerpniętych z takich badań wykorzystuję informacje pochodzące z innych źródeł: uczniów, nauczycieli, dyrekcji, pracowników obsługi szkoły, rodziców, własnych obserwacji jak również doświadczeń oraz odczuć.
Celem pracy z grupą, przybierającą najczęściej formę zajęć psychoedukacyjnych, bardzo często jest rozwiązanie konkretnego problemu, konfliktu, często mediacja. W takim przypadku chodzi nie tylko o jednorazowe rozwiązanie problemu, ale przede wszystkim otwarcie komunikacji, wyposażenie w umiejętność rozwiązywania konfliktów, uwolnienie z negatywnych emocji. Jest to jeden ze sposobów integrowania grupy, która zaczyna darzyć siebie większym zaufaniem, zna swoje możliwości i ograniczenia.
Pracę psychologa w szkole podobnie jak pracę wszystkich placówek oświatowych i pracujących w nich osób określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej. Według aktualnych przepisów do obowiązków psychologa zatrudnionego w szkole należy:
- prowadzenie badań i działań diagnostycznych uczniów, w tym diagnozowanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia przyczyn niepowodzeń edukacyjnych oraz wspierania mocnych stron uczniów;
- diagnozowanie sytuacji wychowawczych w przedszkolu, szkole lub placówce w celu rozwiązywania problemów wychowawczych oraz wspierania rozwoju uczniów;
- udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formach odpowiednich do rozpoznanych potrzeb;
- podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży;
- minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy w środowisku szkolnym i pozaszkolnym uczniów;
- inicjowanie i prowadzenie działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych;
- pomoc rodzicom i nauczycielom w rozpoznawaniu i rozwijaniu indywidualnych możliwości, predyspozycji i uzdolnień uczniów;
- wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
